NG Gemeente Dordrecht

Dordrecht se kerkgebou. Die argitek was J. Flashman. Dit was ’n nasionale gedenkwaardigheid, nou ’n provinsiale erfenisterrein.

Gestig

5 Februarie 1857

Ring

Dordrecht

Adres

Greystraat, Dordrecht

Sluit in

Dordrecht en omgewing

Eerste predikant

Ds. C.T. Scholtz

Die NG Gemeente Dordrecht is die 70ste oudste bestaande gemeente in die Nederduitse Gereformeerde Kerk en die 16de oudste gemeente in die Sinode van Oos-Kaapland. Die middelpunt van die gemeente is die dorp Dordrecht, Oos-Kaap.

Stigting

Die Ring van Graaff-Reinet, destyds die sogenaamde Derde Ring, naas Swellendam en Kaapstad, het op 14 Oktober 1856 besluit om die gemeente Dordrecht te stig. Ds. John Murray, destyds die leraar van die NG Gemeente Burgersdorp, is aangewys as konsulent van die nuwe gemeente. Die eerste kerkraad is op 5 Februarie 1857 benoem en op 10 Junie daardie jaar bevestig. Eers in Augustus 1861 word ds. C.T. Scholtz as eerste leraar bevestig, maar sy verblyf was kort en dit blyk uit die destydse notules dat dit ook nie juis geslaagd was nie. Hy vertrek dan ook in 1863 na Napier.

Tweede en derde predikante

In September 1864 is ds. E.Z.J. de Beer as leraar bevestig. Hy was een van die eerste vier proponente wat aan die Kweekskool op Stellenbosch afgestudeer het, ’n ywerige werker en iemand wat geseënde werk in die gemeente gedoen het. In Augustus 1878 volg ds. D.J.J. van Velden hom as leraar op. Gedurende sy dekade lange verblyf in die gemeente is die kerkgebou, wat vandag nog bo die dorp uittroon, opgerig. Die gebou is ontwerp in die Neogotiese styl wat destyds so gewild was vir Hollandse kerke en waarvan die Duitse argitek Carl Otto Hager die grootste eksponent in Suid-Afrika was. Die hele kerk is uit plaaslike klip gebou.

Twee bekende leraars

Op 22 September 1888 kom ds. W.A. Alheit as nuwe leraar op Dordrecht aan en gee bekwame leiding tot op 7 Januarie 1894. Hy is op 16 Junie 1878 in sy eerste gemeente, NG Gemeente Colesberg, bevestig. Op Dordrecht beywer hy hom veral daarvoor om die Afrikaners wat verspreid in die Transkei gewoon het, kerklik te organiseer. Die totstandkoming van die nuwe gemeentes Elliot en Umtata was te danke aan sy en ander se ywer. Op 19 Januarie 1894 aanvaar hy diens op Ceres in sy derde en laaste gemeente.

Ds. D.S. Botha, later moderator van die Kaapse Kerk, het sy lang kerklike loopbaan begin toe hy op 1 Oktober 1879 as sendeling georden is. Vanweë sy begeerte om predikant te word, studeer hy van 1882 tot 1885 aan die Stellenbosse Kweekskool. Met verlof van die professore neem hy die Sondagdienste op Philadelphia waar. Die gemeente beroep hom dan ook en hier arbei hy as leraar van 1886 tot 1894. Hoewel dit destyds een van die kleinste gemeentes in die Kerk was, bly ds. Botha al die jare daar met toegewydheid en opgewektheid arbei.

Toe hy in September 1894 op Dordrecht bevestig word, was dit in werklikheid vir hom soos ’n bevordering omdat dit ’n heelwat groter gemeente was. Ds. Botha het baie vir die plaaslike onderwys en opvoeding beteken, maar bly net tot Januarie 1898. Van 1898 tot 1904 arbei hy in die NG Gemeente Swellendam. Op 9 Desember 1904 word hy op Stellenbosch bevestig, waar hy in 1927 aftree en dieselfde jaar sterf.

Latere leraars

Ná ’n vakature van langer as ’n jaar word ds. J.F. Marais op 23 Maart 1899 op Dordrecht bevestig. Hy bedien die gemeente meer as 22 jaar lank en was in 1952, met die verskyning van Ons gemeentelike feesalbum, die oudste leraar in die NG Kerk. Tydens sy dienstyd het die kerkraad ’n kerkie op Indwe vir die bediening van die NG lidmate wat daarheen getrek het op soek na werk in die steenkoolmyne. Ds. Marais het een maal per maand ’n erediens daar waargeneem. Die NG Gemeente Indwe is in 1906 gestig.

In Mei 1907 het die gemeente sy 50-jarige jubileum gevier en die voorreg gehad dat vier van sy vorige leraars die feesviering kon bywoon, naamlik di. De Beer, Botha, Van Velden en Alheit. Ds. J.F. van Wyk is in 1920 as medeleraar bevestig en het ná ds. Marais se vertrek met die medeleraarskap van ds. Rens en later ds. C.A. Beyers tot in 1938 in die gemeente gestaan.

Ds. Beyers het die werk ná ds. Marais se vertrek voortgesit en is ’n kort rukkie lank bygestaan deur ds. D.J. Retief, wat toe na die NG Gemeente Maclear vertrek het. Ná ds. Beyers se dood (in die amp) in 1946, is ds. J.G. Bezuidenhoud as leraar bevestig op 9 Mei 1947. Hy word op 5 Mei 1951 opgevolg deur ds. J.T. Schutte. (Geskryf deur Morne van Rooyen)

Predikante