gestig
1941
Ring
Ring van Sondagsrivier
adres
H/v Kleinhans- en Kerkstraat, Despatch
eerste predikant
Die NG Gemeente Bothasrus is ‘n gemeente in die Sinode van Oos-Kaapland.
Die NG Gemeente Bothasrus is op 21 November 1941 gestig en vyf jaar later, in 1946, het Despatch dorpstatus gekry.
Eers die kerk en toe die dorp
In die vroeë 1900s het die eienaar van die plaas waarop Despatch vandag is, goedkoop erwe beskikbaar gestel wat opgeraap is deur voornemende huiseienaars en so het dié gemeenskap vinnig begin groei. NG-kerklidmate moes Sondae na die NG Moedergemeente op Uitenhage reis om dienste by te woon. Hiervoor was daar spesiaal ‘n “kerktrein” wat kerkgangers soggens om agtuur na Uitenhage geneem het en dan weer om eenuur terug na Despatch geneem het. Saans moes kerkgangers die halfsewe-trein haal na Uitenhage en het met die nege-uur-trein terug gery na Despatch. Dit was glo nogal ‘n gesig om te sien hoe die prosessie, mans gestewel en gespoor, vrouens in hul Sondag beste en hoed op die kop, vanaf Uitenhage-stasie met Caledonstraat langs voetslaan na die Moedergemeente se kerk.
In 1938 is besluit om ‘n kerksaal vir die gemeenskap te bou. Despatch was toe nog nie ‘n dorp nie, diè status het eers in 1946 gekom. Die bou van die kerksaal het sowat R1 000 gekos en op 3 Desember 1938 is dit ingewy. Dit is vandag, 84 jaar later, steeds in gebruik.
Interessante feite:
- Op 21 November 1941 besluit die Ring van Uitenhage om die gemeente op Despatch af te stig onder die naam Bothasrus. Dit word vernoem na P.B. Botha, wat die 1.5 hektaar in 1932 aan die kerkraad van Uitenhage Moedergemeente geskenk het as kerkgrond.
- Bothasrus begin met ’n lidmaattal van 480. Die eerste kerkraad bestaan uit vier ouderlinge en ses diakens. Teen 2020 was daar 850 lidmate, 14 ouderlinge en 15 diakens, met geen predikant nie.
- Die huidige kerksaal was in 1941 as kerkgebou gebruik. Weens die toenemende getal lidmate, het die perseel te klein geword en in 1946 is ‘n boufonds vir ‘n nuwe, groter kerk begin. Die susters van die gemeente het fondsinsamelings gehou vir die orrel en die jongmense het fondsinsamelings gehou vir die toring, klok en horlosie.
- Bothasrus se preekstoel is van marmer. Beswaardes het kapsie gemaak en aangevoer marmer is goed vir grafstene, maar nie vir ‘n preekstoel nie. Ook dat marmer te koud en onpersoonlik is. Dit het lank geneem voor die stof oor dié preekstoel, wat vandag nog gebruik word, gaan lê het.
- Hendrik Vermooten was die argitek van die nuwe kerkgebou. Die sooispitseremonie was op 7 September 1946 met die hoeksteenlegging op 30 November 1946. Die kerkgebou is op 6 September 1947 ingewy.
- Terwyl die kerkgebou nog in aanbou was, is die eerste bruidspaar, mnr en mev. W. Pitout op 29 November 1946 in die onvoltooide kerk in die eg bevestig.
- Bo-op die toring was ‘n allemintige swaar, koper weerhaan. Maar die argitek, Hendrik Vermooten, het hom met Despatch se winde misreken. Drie keer het die wind die boonste toringstene losgewikkel en het die haan so byna-byna na benede gestort. Toe die kerkraad nie meer versekering vir die “haan” kon bekom nie, is besluit om die haan terug aarde toe te bring. Die haan is nou in private besit.
Predikante
- Lambertus Marthinus Cilliers, 1942 – 1947
- Johannes Lodewyk Nel, 1948 – 1955
- Johannes Ebenaezer Cilliers, 1956 – 1961
- Frederick Simon Marincowitz, 1952 -1958
- Hendrik Ludolph Neethling van den Worm, 1959 – 1964
- Gert Ignatius Marais, 1961 – 1965
- Petrus Dirk Strauss, 1964 -1965
- Christo Albertyn, 1965 – 1968
- Lodewicus Petrus du Preez, 1971 – 1977
- Alwyn Griebenouw, 1977 – 1996
- Marthinus Johannes Badenhorst, 1981 – 1983
- Gert Petrus van der Merwe, 1983 – 2002
- Philippus Petrus Kuhn, 1996 – hede