NG Gemeente Weenen

Die NG kerk op Weenen. Die argitek was Wynand Louw. Die hoeksteen is in 1927 gelê. (FOTO: George Pietersen)

Gestig

12 September 1859

Ring

Ring van Ladysmith

WAARBY INGELYF

NG Gemeente Bloukrans

Adres

Sir Georgestraat, Colenso

Andries Pretoriusstraat, Weenen

Sluit in

Weenen, Colenso

Eerste predikant

John McCarter (1862–1866)


Die NG Gemeente Weenen is die vyfde oudste gemeente in die Sinode van KwaZulu-Natal (dit was die vierde totdat die Noord-Natalse gemeentes in die eertydse Nuwe Republiek van die Transvaalse Kerk af oorgedra is en Utrecht bygekom het) en die 77ste oudste in die hele Kerk.

Stigting

Die gemeente is op 12 September 1859 van die NG Gemeente Pietermaritzburg afgestig deur ’n spesiale Ringskommissie, benoem deur die Transgariep Ring. Voor die afstigting is die inwoners van hierdie distrik deur eerw. Erasmus Smit, ds. Daniel Lindley en dr. Abraham Faure bearbei. Die eerste kerkraadsvergadering is op 19 Oktober 1859 op Colenso gehou. Diaken F. Howell is as kassier benoem en Diderik Jordaan as koster vir die Mariannekerk aangestel.

Eerste leraar

Predikante was destyds skaars en so bekom die gemeente eers in 1862 die diens van ds. John McCarter. Dr. William Robertson het hom in Skotland gewerf nadat die ander Kaapse predikante soveel vertroue in Robertson gestel het dat hy in 1860 op ’n geseënde konferensie op Worcester as afgevaardigde gekies is om in Holland en Skotland na “vrome en regsinnige predikante en onderwysers te gaan soek, ten einde die geledere van ons Kerk teen die dreigende aanvalle van die liberalisme te versterk”.

Intussen is die eerste pastorie aangekoop van Andries Pretorius. Tydens ds. McCarter se dienstyd het die gemeente veral aandag aan die opvoeding geskenk en is ’n skoolgebou op Weenen oprig. In 1894 het die kerkraad met georganiseerde sendingwerk begin en in daardie jaar is ’n plaaslike Sendingkommissie aangestel.

Weenen se tweede NG kerkgebou, in gebruik van omstreeks 1895 tot omstreeks 1928, toe ‘n soortgelyke maar ietwat groter kerk gebou is. Die Gereformeerde kerk Estcourt het dié geboutjie in Oktober 1956 vir £4 000 aangekoop en dit toe as sy kerk gebruik.

Kerkgeboue

Die gemeente se eerste kerkgebou is in 1859 ingewy en het die gemeente tot 1895 gedien. Die huidige kerkgebou is die gemeente se derde en is in 1928 ingewy. Ds. A.M. Murray het die hoeksteen in 1927 gelê.

Afstigtings

In 1934 is die wyk Estcourt as selfstandige gemeente van die moedergemeente afgestig. Colenso en Winterton was deel van die moedergemeente tot dié twee plekkies in 1949 as NG Gemeente Bloukrans afgestig het. Dié gemeente is op 25 November 1968 verdeel in die NG Gemeentes Winterton en Bloukrans, maar Bloukrans is op 1 Februarie 1998 by Weenen ingelyf sodat Weenen sedertdien Colenso en Weenen bedien met ’n kerkgebou op elke dorp. Die pastorie is op Weenen, maar dienste word elke Sondag op elke dorp gehou.

Latere leraars

Ná ds. McCarter is die gemeente agtereenvolgens bedien deur: di. Richard Craig (1868-’81), een van die laaste twee Skotse predikante wat in die 19de eeu na Suid-Afrika gekom het, G.A. Döhne (1882-’89), A.M. Murray (1891–1927), dr. Paul Greyling (1928-’34), J.C. Steyl (1934-’45), I.C. Schutte (1945-’49) en E.C. Kriel (1950-’56). In 2012 was die leraar H.A.J. Viljoen, wat in ’n kontrakpos aangestel is omdat die gemeente, met net 158 belydende lidmate, nie ’n voltydse leraar kon bekostig nie.

In 1985, toe ds. Willem Engelbrecht (1974 – 31 Julie 1995) die leraar was, het Weenen 306 lidmate gehad en Bloukrans 170. Dié 476 lidmate het, nadat Bloukrans by Weenen ingelyf is, in 2012 net 158 getel. Intussen het dit tot sowat 100 afgeneem.

Predikante

  • John McCarter, 1862–1866
  • Richard Craig, 1868–1883
  • Gottfried Andreas Döhne, 1882 – 2 Augustus 1889
  • Andrew Milne Murray, 1891–1927
  • Paul Frederick Greyling, 1928–1934
  • Jacobus Coenraad Steyl, 1934 – ?
  • Igantius Christiaan Schutte, 1945–1949
  • Eduard Christiaan Kriel, 1950–1956
  • Arnoldus Jacobus Spies, 1956 –
  • Barend Hendrik Bornman, 1961–1965
  • Marthinus Wilhelmus Theunissen, 29 Januarie 1966 – ?
  • Willem Engelbrecht, 1974 – 31 Julie 1995