gestig

26.2.1944

AFGESTIG VAN

Durbanville en Kuilsrivier

ring

Ring van Kaapstad

adres

Kraaifontein

sluit in

Dele van Kraaifontein, Brackenfell en Kuilsrivier

eerste predikant

 

Die NG Gemeente Kruispad is ‘n samevoeging van wyke van die NG Gemeente Durbanville en van die NG Gemeente Kuilsrivier.

Vroegste bearbeiding

Alhoewel die hou van buitedienste ten behoewe van die “Hollandssprekende” huisgesinne “die aan den spoorweg arbeid en en aldaar wonen”, al in Januarie 1918 in die Kerkraad van Durbanville ter sprake gekom het, is met maandelikse dienste aldaar eers teen 1920 begin. Die plaaslike  inwonertal wat aan ons kerk behoort het, merendeels spoorwegarbeiders, was toe maar nag baie klein.

Kerksaal word opgerig

Teen 1934 bet die wyk reeds dermate gegroei dat ‘n diaken vir Kraaifontein gekies word, en die wyk die bou van ‘n kerksaaJ deur voormelde diaken (br. C. J. Pretorius) by die Kerkraad dringend bepleit. Met £200 (R400) geleen van W.B. de Villiers LV. vir Stellenbosch, en sowat £100 (R200) wat die Kraaifonteiners intussen self vir die boufonds byeengebring het, kon die Kerkraad oorgaan tot die bou van die saal, en wel op ‘n stuk grond (agt erwe) wat die prokureursfirma Van der Byl van Kaapstad al in 1932 vir die doel geskenk het. Hierdie saal (wat sowat £300 = R600 gekos het) is op die laaste Sondag van Januarie 1935 plegtig ingewy.

Groei van die wyk

‘n Paar maande na die voltooiing van die kerksaal rapporteer ds. P. J. van der Merwe soos volg in sy godsdiensverslag: “Van die kant van Kraaifontein kom daar meer uitbreiding. Waar ongeveer sewe jaar gelede (1922 – A.P.S.) geen 15 lede te vinde was nie, woon daar nou (1935) 150 lede. Die Kerkraad was dan ook verplig om ‘n mooi ruim saal daar op te rig. Miskien sal na die vele jare, ook daar ‘n gemeente gestig word”.

Maar toe diaken Pretorius in daardie jaar (1935) namens sy wyk pleit  vir ‘n tweede diens in die maand, en selfs vir die bediening van die nagmaal daar, het die Kerkraad dit nie toegestaan  nie. Ds. van der Merwe het verduidelik dat sy Sondagskool- en katkisasieverpligtinge op Durbanville sodanig was dat hy nie meer as een Sondag aan Kraaifontein kon afstaan nie. Bowendien het hy gevrees dat ‘n tweede diens daar sou lei tot ‘n afname van die bywoning van die “hoofkerk” op Durbanville!

Maar toe die sieletal van die wyk in 1938 op 245 te staan kom het die Kerkraad darem die jaar daarop benewens ‘n diaken oak ‘n ouderling vir die wyk gekies. Vyf jaar later, 1943, word tweede diaken en ‘n  ouderling aan Kraaifontein toegeken, en word die nagmaal elke kwartaal daar bedien. Die  wyk was nou ryp vir afstigting.

Afstigting Kraaifontein en Brackenfell tot Gemeente Kruispad

Op 26.2.1944 het die Kerkraad van Durbanville en Kuilsrivier op ‘n gesamentlike vergadering besluit “om die Kraaifontein gedeelte van ons (Durbanville) gemeente en die Brackenfell gedeelte van Kuilsrivier tot ‘n aparte gemeente te vorm”. So rapporteer die skriba van die Kerkraad van Durbanville op dieselfde dag aan die skriba van die Ring van Stellenbosch. Laasgenoemde het kort daama ‘n soortgelyke brief van die Kerkraad van Kuilsrivier ontvang. ‘n Paar dae later het die ringskriba van die Kerkraad van Durbanville verneem dat die tot die volgende milddadige bruidskat vir die te stigte gemeente besluit het: die kerksaal op Kraaifontein; £500 (Rl 000) met afstigting, en daama £100 (R200) per jaar vir vyf jaar, asmede ‘n waarborg vir die heifte van die salaris van die predikant vir vyf jaar. Op 12.4.1944 het die ringskommissie in die C.J.V.-saal te Brackenfell byeengekom, en in die teenwoordigheid van etlike belangstellende lidmate die Gemeente Kruispad gestig en die nodige grense vasgestel. Met stigting het die Gemeente 500 lidmate getel. Die eerste predikant, ds. S.P. Malan, is eers op 24.3.1945 bevestig. Maar hierdie “tweekoppige gemeente” met sy twee snelgroeiende wyke, Kraaifontein en Brackenfell, het behoorlike bearbeiding uit die staanspoor bemoeilik. Die knoop is dan ook op 30.6.1948 deurgehak met die stigting van Kraaifontein tot ‘n selfstandige Gemeente. Kraaifontein self is dus eintlik ‘n ”kleindogter” van Durbanville.

Bron: Smit, A.P. 1976. Meetsnoere in lieflike plekke.