Gestig
27 Mei 1811
Ring
Caledon
Adres
Hoopstraat 1, Caledon
Sluit in
Caledon (deels)
Eerste predikant
George Thom (1818–1825)
Die NG Gemeente Caledon is in 1811 as agtste gemeente van die Nederduitse Gereformeerde Kerk gestig en is die eerste nuwe gemeente wat in die 19de eeu tot stand gekom het.
Godsdienstige ingesetenes van die streek wat destyds “het Zwartberg” of “het warme Bad” genoem is, kon weens die verre afstand en gevaarlike pad net een keer per jaar na Swellendam gaan – die gemeente waaronder Caledon toe nog geval het – en daarom rig W. Wessels, P.L. de Bruyn, J.R. Maree en H.J. Swart ’n versoek aan die regering en vra verlof om ’n kerk te bou waartoe hulle na vermoë soveel moontlik sal help bydra. Die regering het op 21 Desember 1810 die plaas waar die warmbad is, van J. Rademan vir 10 000 rds. aangekoop en erwe verkoop. Op 27 Mei 1811 is die eerste kerkraadslede deur die adjunk-landdros benoem en deur die regering goedgekeur.
Ds. M.C. Vos, een van die eerste Afrikaners wat predikant geword het en in Europa, Afrika en Asië gearbei het, is as predikant benoem. Toe hy in Mei 1811 sy dienswerk aanvaar, was daar nog geen kerkgebou of pastorie nie. Hy het sy intrek in ’n boerewoning geneem en die wynkelder in ’n voorlopige kerkgebou verander. Later is die pastorie (wat in 1818 afgebrand het) en die kerk gebou. Laasgenoemde is op 1 Januarie 1813 ingewy.
In daardie jaar het sir John Cradock, die goewerneur, die naam Caledon, ter ere van sy voorganger aan die dorp gegee. Die tweede kerkgebou is in 1876 ingewy tydens die dienstydperk van ds. P.J.G. de Vos. Dit is ontwerp deur die vermaarde kerkargitek Carl Otto Hager, maar gesloop om plek te maak vir die nuwe kerk.
Die Wes-gemeente is in 1973 afgestig. Saam het die twee gemeentes in 1979 sowat 1 850 belydende (volwasse) lidmate gehad, dog in 2007 het dit tot 1 600 afgeneem. Tien jaar later was dit sowat 1 300. Die NG Sendinggemeente Caledon is in 1908 gestig. (Geskryf deur Morné van Rooyen)
Predikante
- George Thom, 1818 – 1825
- John Cassie, 1828 – April 1850 (terug Skotland toe)
- Barend Wessels, 1900 – 1903 (hulpprediker)
- Jacobus George Joubert Krige, 1881 – 1911
- Pieter Johannes Jurgens Boshoff, 1912 – 1920
- Ebbe Dommisse, 1920 – 1936
- Nicolaas Everhardus de Kock, 1920 – 1925
- Prof. dr. Jacobus Johannes Müller, 1937 – 1941
- Hubertus Emile du Toit, 1938 – 1942
- Gert Petrus van den Berg, 1942 – 1953
- Johannes Jochemus Eucharistius Koornhof, 1943 – 1944
- Aduard Hauman Botha, 1945 – 1948
- Gysbert Du Toit Muller, 1948 – 1951
- Pieter Francois de Vos Muller, 1959 – 1971
- Johannes Hendrik du Toit, 1964 – 1968
- Johan Steyn, 1978 – 1984
- Jan Hendrik Hougaard, 1990 – 2015
- Marinus Cronje Theron, 2012 – 2022
- Dewald du Toit, 2016 – hede