NG Gemeente Bethal

Bethal se huidige kerkgebou, wat ingewy is op 18 Februarie 1950. Die gemeente het in 1949 £40 000 gekry vir die ou kerkplein waarop die klipkerk ontwerp deur die boumeester of argitek J.F. Vinnicombe gestaan het. (FOTO: Peet Schabort)

Gestig

1889

Ring

Standerton

Adres

Tsibitso Sibanyonistraat, Bethal

Sluit in

Bethal (deels)

Eerste predikant

J.P. Liebenberg (1897-1937)


Die NG Gemeente Bethal is ’n gemeente in die Sinode Hoëveld, maar geleë in die provinsie Mpumalanga, waarvan die meeste gemeentes in die Oostelike Sinode val.

Die gemeente is in 1889 gestig as die 26ste gemeente in die destydse Transvaalse Kerk. In dieselfde jaar is ook die gemeentes Ventersdorp, Amersfoort, Klerksdorp, Nelspruit en Carolina gestig. Die ledetal met die stigting was ongeveer 300. Ds. N.H. de J. Theunissen was die eerste leraar en het die gemeente vanaf 1893 tot ’95 bedien. Hierna was die gemeente twee jaar vakant. Ds. J.P. Liebenberg het Bethal van April 1897 tot sy aftrede op 25 September 1937 gedien; dus langer as 40 jaar.

Bethal se ou kerkgebou, waarvan die hoeksteen op 22 Augustus 1903 gelê is. Dis omstreeks 1950 gesloop.

Eerste kerkgebou

In 1898 besluit die kerkraad om ’n kerkgebou met 1 000 sitplekke op te rig teen ’n beraamde koste van £8 500. Die uitbreek van die Tweede Vryheidsoorlog maak dit egter onmoontlik om die kerk te bou. Skade van die Driejarige Oorlog het die gemeente duur te staan gekom, want net £1 000 van die skade van £2 835 is uitbetaal. Nogtans is die hoeksteen op 22 Augustus 1903 deur ds. H.S. Bosman van Pretoria gelê. Van 2 tot 5 Februarie 1905 is dié gebou feestelik ingewy. Die grond vir die kerk (Kerkplein) is geskenk deur Jan Daniel Naudé en C.G. Naudé uit die boedel van wyle P.J. Naudé en C. M. du Plooy.

Die onderwys

Ds. Liebenberg en sy vrou, ’n opgeleide onderwyseres, het alle in hul vermoë gedoen om belangstelling in die onderwys aan te wakker. Ds. Liebenberg het ’n belangrike aandeel gehad in die koms van mnr. P.I. Hoogenhout na die Bethal Government School. In 1918 besluit die kerkraad om ’n seuns- en meisieskoshuis te laat bou, die beraamde koste was £25 000. Hierdie koshuise, Ons Toekoms en Liebenhof, is in 1920 voltooi en in gebruik geneem. Die koshuise het die oprigting van die Hoogenhout-Hoërskool tot gevolg gehad. Op 25 Januarie 1936 het die Transvaalse Provinsiale Administrasie die koshuise oorgeneem weens die kerk se geldelike onvermoë in dit in stand te hou.

Nuwe kerkgebou

Ds. J.J. Struwig het in die gemeente gestaan vanaf sy ontvangs op 22 Januarie 1938 tot 1942. In Januarie 1939 is op ’n gemeentevergadering besluit om geld in te samel ter oprigting van ’n nuwe kerkgebou omdat dit geblyk het sekere gebreke aan die ou kerk kon nie herstel word nie; vandaar die besluit om ’n nuwe kerk te bou. In Maart van dieselfde jaar is vier maande verlof toegestaan aan ds. Struwig om geld in te samel; nagenoeg £6 000 is byeengebring. Ds. E.H. Latsky aanvaar die bediening in Junie 1943 en bedien die gemeente tot 1947. In 1944 word besluit om ’n medeleraar vir die gemeente te beroep. Ds. G.O. Meij aanvaar bediening in Januarie 1945 en word ontvang in die naweek van 3 en 4 Februarie. Hy was n klasmaat van ds. Latsky. Ds. R.J.J. van Vuuren het ds. Latsky op 1 November 1947 opgevolg, maar ná sy kort dienstyd het ds. Meij alleen gewerk.

In 1949 is die ou Kerkplein verkoop vir die som van £40 000 en ’n nuwe kerkgebou, ontwerp deur die firma Geers & Geers wat vir talle soortgelyke geboue oral in Suid-Afrika verantwoordelik was, is op die nuwe kerkplein gebou. Die nuwe kerkgebou is op 18 Februarie 1950 ingewy. (Geskryf deur Morne van Rooyen)

Predikante

  • Johannes Petrus Liebenberg, 1897 tot 1937 (sy enigste gemeente)
  • Jeremia Jacobus Struwig, 1938 – 1942
  • Ernst Hendrik Latsky, Junie 1943 – 1947, waarna NG gemeente Skoonspruit
  • Gert Olivier Meij, 1945 tot 2 Desember 1973 (aanvaar sy emeritaat)
  • Roelof Johannes Janse van Vuren, 1948 (enkele maande lank)