Croeser, Gerhardus

 

Gebore

ca 1720

OORLEDE

25 Mei 1770

UNIVERSITEIT

gelegitimeer

1754

ORDEN

STANDPLASE

1754 Kaapstad

1755 Swartland

EMIRITEER

Ds. G. Croeser (1754) Kaapstad 1754 en Zwartland 1755-1770, obiit 1770. (Jaarboek).

Gerhardus Croeser kom van Sappemeer, Nederland en land in Kaapstad op 17 September 1754 en drie weke daarna lewer hy sy intreepreek as medeleraar in die moedergemeente Kaapstad. In November 1775 word hy op eie versoek na Swartland verplaas. Gerhardus was twee keer getroud. Sy eerste vrou was Geertruy Sprakel en na haar dood is hy weer in die eg verbind met Johanna Christina Delits wat hom oorleef het by sy dood in 1770. Hy was die stamvader van die Croeser familie in ons land.

Afgesien van die probleme wat Croeser met sy Sieketrooster en Koster gehad het, het hy en sy twee ouderlinge (tot 1829 het Swartland slegs 2 ouderlinge en 2 diakens gehad), Paul Retief en Stephanus Walters, `n sekere Hendrina van der Westhuizen die Nagmaal belet en van die gemeente afgesny op grond van vermeende meineed. Hendrina het suksesvol na die Fiskale Raad van Justisie geappelleer. Om die saak `n godsdienstige kleur te gee is opdrag aan die Kerk in Kaapstad gegee om die sensuur te gaan ophef en

Ds Croeser en sy ouderlinge te gaan bestraf. Die Kaapse gemeente het die opdrag gelate aanvaar en uitgevoer. Nie alleen was dit uiters vernederend vir die Gemeente Swartland nie maar die presedent van Kerklike onderhorigheid aan die Staat is geskep wat nog vir jare sou voortduur.

Op 2 Oktober 1768 lei Ds Croeser sy laaste kerkraadsvergadering en beswyk op 25 Mei 1770. Hy is soos gebruiklik voor die kansel in die kerk begrawe.