Bosman, Hermanus Stephanus

Ds HS Bosman

Gebore

23 Jun. 1848

OORLEDE

2 Mei 1933

UNIVERSITEIT

US; DD (UNISA)

gelegitimeer

1875

ORDEN

1876

STANDPLASE

Pretoria

EMIRITEER

1926

Dr. Hermanus Stephanus Bosman is 23 Junie 1848 op die plaas Nobelsfontein in die gemeente Victoria-Wes gebore. Na ʼn baie eenvoudige en elementêre onderwys ontvang te hê, was hy in sy dertiende jaar in ‘n winkel werksaam, dog kort daarna het hy in aanraking met wyle Dr. Andrew Murray, indertyd predikant op Worcester, aan wie hy sy begeerte om ‘n evangeliedienaar te word, bekend gemaak het en wat die jong seun met hom op die lang reis per kar na die Boland saamgeneem het. Op Worcester het die seun twee jaar skoolgegaan, tot 1862 toe hy saam met Dr. Murray verhuis het na Kaapstad, waar hy later as student aan die SA Kollege ingeskryf is en waar die Raad van Eksamnatore hom na afgelegde eksamen ‘n Tweedeklas Sertifikaat in Lettere en Wetenskappe, gelykstaande met die later BA-graad, toegeken het. Vervolgens het hy na Stellenbosch gegaan sy teologiese opleiding onder die professore Murray en Hofmeyr te ontvang, dog nouliks het hy met sy studies ‘n aanvang gemaak of die plaaslike onderwys-outoriteite het hom oorgehaal om ‘n tydelike betrekking in die skool te aanvaar. Na twee jaar het hy studies in die Kweekskool hervat en in 1874 as kandidaat in die teologie na Europa vertrek om sy teologiese studies in Skotland en Holland te voltooi. In 1875 teruggekeer en op 18 November gelegitimeer, is hy spoedig na die Hervormde Kerk in Pretoria beroep en aldaar 15 Julie 1876 georden en deur wyle Ds. Dirk van der Hoff bevestig. Dit was bewoë tye toe die jeugdige leraar aan die hoof van die belangrike gemeente in die Transvaalse hoofstad te staan gekom het en sedert die tyd het hy dan ook met sy volk baie aangename dog ook bittere ondervindinge deurgemaak. As vanself is hy tot een van die Ieidsmanne, eers in die Hervormde Kerk en daarna in ons Kerk, erken geword, ten gevolge waarvan hy geroep is in gewigtige keerpunte swaar verantwoordelikheid te dra. Die Regering van die Republiek het sy vertroue in Ds. Bosman getoon toe hy by die begin van die Tweede Vryheidsoorlog tot gesant in Amerika aangestel is ‘n betrekking wat hy egter van die hand gewys het. In die vroeë dae was Ds. Bosman deur die drang van omstandighede genoodsaak om die voortou op die gebied van onderwys op hom te neem en steeds het hy onverpoos sy belangstelling in die onvoeding van die jeug getoon. Wat sy werk binne die Transvaake Kerk betref, dien vermeld dat hy ‘n leeueaandeel geneem het in die vereniging van die Hervormde en Ned. Geref. Gemeentes. Hy was die oprigter van die eerste kerklike orgaan in Transvaal, De Vereniging, waarvan hy jare lank redakteur was. In 1899 is hy as afgevaardigde van sy Kerk gekies na die Pan-Presbiteriaanse Konferensie in die Verenigde State van Amerika. Lank het hy die Sinode as Scriba gedien en van 1903 tot 1912 was hy Moderator. ‘n Man met ʼn aantreklike en innemende karakter, was hy ʼn vloeiende en indrukwekkende prediker en in die Kerk het hy vir homself deur sy welsprekendheid op die kansel welverdiende roem verwerf. In 1920 het die Universiteit van Suid-Afrika hom die graad van Doktor in die Godgeleerdheid toegeken as blyk van erkenning van sy groot dienste aan die godsdiens en die opvoeding in Transvaal bewys. In 1926 het hy weens klimmende jare sy emeritaat aanvaar en op 2 Mei 1933 is hy plotseling in Pretoria ontslape. (Jaarboek 1934).