---

Gestig

8 Julie 1897

Ring

Johannesburg

Adres

H.v. Corrie- en Op de Bergenstraat, Fairview, Johannesburg

Sluit in

Jeppestown

Waarby ingelyf

NG Gemeente Bezuidenhoutsvallei

saamgesmelt met

NG Gemeente Malvern

nou bekend as

NG Gemeente  Kensington

Eerste predikant

Paul Nel (1898–1907)

---

Die NG Gemeente Jeppestown was ’n gemeente in die ooste van Johannesburg wat op Donderdag 8 Julie 1897, dieselfde dag as NG Gemeente Johannesburg-Oos, van die moedergemeente afgestig het. Dit was deels (saam met Johannesburg-Oos) die moedergemeente van die Turffontein (1906), waaruit al die gemeentes in die suide van die stad mettertyd regstreeks of onregstreeks ontstaan het en die moedergemeente van al drie die gemeentes in die ooste van Johannesburg, naamlik Malvern, Bezuidenhoutsvallei en Belgravia. Jeppestown het op 1 November 1992 met Malvern saamgesmelt om die gemeente Kensington te vorm.

Ontstaan

Vanweë die uitgestrektheid van die NG Gemeente Johannesburg en verdeeldheid in die moedergemeente, moes die ringskommissie van Heidelberg daartoe oorgaan om op dieselfde dag in 1897 twee dogtergemeentes in die oostelike deel van die bestaande gemeente af te stig. In die weste van die ontluikende stad, waar meer Afrikaanssprekendes hulle gaan vestig het, is reeds in 1892 (Langlaagte) en 1896 (Fordsburg) gemeentes afgestig. Met die stigting van Jeppestown in die moedergemeente se ou kerkgebou op Von Brandisplein, is ds. Abraham Kriel, leraar van Langlaagte en later vader van die weeshuis wat uiteindelik sy naam sou dra, as konsulent aangewys. Die grense van die gemeente het ooswaarts van die middestad af gestrek, van Endstraat (sewe straatblokke wes van die huidige Ellispark) tot aan die destydse grense van die gemeentes Heidelberg en Boksburg.

Die heel eerste gemeentebiduur is gehou op Maandag 12 Julie 1897 in die skoolgebou van mnr. Fourie in Jeppestown onder leiding van ds. Abraham Kriel van NG gemeente Langlaagte. Hy deel die gemeente mee dat die gemeente behoorlik gestig is op 8 Julie 1897 en dat op ‘n gemeentevergadering op 9 Julie 1897 in die kerkgebou op Von Brandisplein gehou die volgende broers tot die kerkraad van die nuwe gemeente verkies is, naamlik tot ouderlinge die broers J. Adendorff, dr. Weich, A. van Heerden en F. Wolhuter, en tot diakens die broers P.R. Retief, J.N. Theron, Wm. Fourie, P.J. Zoutendyk, P. Mentz, J.S. Bam, P.W.J. de Klerk en G.J. Malherbe. Die kerkraadslede is op Sondag 11 Julie 1897 in die kerkgebou op Von Brandisplein deur ds. Kriel in hulle onderskeie ampte bevestig, behalwe broer Adendorff wat weens swak gesondheid eers by geleentheid van die geskiedkundige biduur bevestig kon word as ouderling. Fourie, die onderwyser in wie se skoolgeboutjie die eerste dienste en kerkraadsvergaderings plaasgevind het, het teen die tyd dat die gemeente sy vyftigjarige bestaan gevier het, nog gelewe, hoewel hy toe reeds hoogbejaard was.

Een van die eerste sake waaraan die kerkraad sy aandag moes gee, was om ‘n geskikte lokaal vir die hou van dienste en bidure te vind. Die skoolgeboutjie van broer Fourie, waarin reeds sedert 1895 buitedienste gehou is, het intussen veels te beknop vir dié doel geword. Op sy eerste vergadering benoem die kerkraad dan ook ‘n kommissie om na ‘n geskikte kerkplaas om te sien en die terme en voorwaardes uit te vind waarteen dit gehuur kan word. Gedurende die eerste maande het die kerkraad maar meesal in die huis van ouderling Adendorff vergader, maar soms ook in die skoolgeboutjie. By afwesigheid van die konsulent is die voorsitterstoel meestal ingeneem deur broer Adendorff omdat hy die oudste kerkraadslid was.

Jeppestown Hall as tydelike kerk

Heel gou kon die kommissie verslag doen dat hulle die Jeppestown Hall vir ses maande vanaf 1 Augustus 1897 teen £8 per maand gehuur het, met toesegging van nog ses maande teen £7 per maand. Die kerkraad keur dit goed en vra die “Hall Commissie” voorts om vir “harmonium en bespeling” te sorg. Die gemeente was verlig dat hulle voortaan die veel ruimer saal in McIntyre-straat kon gebruik. Die saal was egter ook nie in alle opsigte geskik nie, want daar is dikwels selfs tot in die vroeë oggendure van die Sondag gedans en dan moes dit inderhaas die oggend voor die diens gereed gemaak word vir die diens. Daarom is spoedig pogings in die werk gestel om ‘n doelmatige saal daar te stel.

Sonder predikant

Die gemeente se eerste paar beroepe vir ‘n leraar het misluk en so moes die gemeente ‘n hele paar maande sonder ‘n eie predikant klaarkom. Die kerkraad moes lelik bontstaan om ‘n “voorganger” vir die dienste te bekom. Na heelwat rondval kon hulle uiteindelik die volgende reëlings tref: Ds. Kriel sou sy hulpprediker, prop. Daniël Theron (later die predikant van NG gemeente Fordsburg en algemene sendingsekretaris van die Transvaalse Kerk) vir die duur van die vakature afstaan vir die eerste en die derde Sondag van die maand. Vir dienste te Caseys, die gemeente se tweede bedieningspunt, sou eerw. Maclean genader word, terwyl die broers ouderlinge origens self sou instaan.

Toe die sending-kandidaat F.N. van Niekerk met vakansie in Jeppestown uitslaan, het die kerkraad hom oorreed om vir die duur van die vakature die gemeente te bearbei. Hulle sou steeds van prop. Theron se diens gebruik maak op die eerste en derde Sondag van die maand, sodat eerw. Van Niekerk op daardie Sondae die dienste te Caseys kon waarneem. Maar toe Van Niekerk na drie maande van troue diens die jong gemeente teen die middel van November 1897 verlaat en ook die tweede beroep (op ds. J.D. Kestell van NG gemeente Harrismith) misluk, was die kerkraad weereens in die verleentheid. Hulle klop eers by prof. Marais van die Kweekskool op Stellenbosch aan vir ‘n proponent, maar toe die hoogleraar niemand kon vind nie, is weer die toevlug tot ds. Martins van Johannesburg geneem. Ds. Martins en sy kerkraad was bereid om hul hulpprediker, prop. G.J. Rudolph, aan Jeppestown af te staan om gereeld die dienste in die “Hall” waar te neem asook die gewone herderlike werk in die gemeente te doen op voorwaarde dat die kerkraad ‘n deel (£10) van sy maandelikse salaris sou betaal. Jeppestown aanvaar die aanbod en so het dit gekom dat prop. Rudolph die gemeente bedien het tot met die aankoms van sy eerste predikant, ds. Paul Nel, wat later moderator van die Transvaalse Kerk sou word, teen die einde van Februarie 1898.

Eerste leraar verwelkom

Die derde beroep wat op 22 Desember 1897 uitgebring is op ds. Paul Nel van Makwassie het geslaag en so kon Jeppestown uiteindelik sy eie herder en leraar verwelkom. Vir die gemeente wat toe reeds sewe maande sonder predikant moes aansukkel, was die laaste week van Februarie 1898 ‘n tyd van jubelende vreugde. Hoewel ds. Nel en sy gesin reeds op 17 Februarie aangekom het, het sy plegtige bevestiging eers ‘n week later op Donderdag 24 Februarie 1898 plaasgevind.

Op daardie aand was die Presbiteriaanse kerkgebou van eerw. Douglas stampvol. Agt predikante was onder die skare van gemeentelede en belangstellendes. Ds. Abraham Kriel het die diens gelei en ook die bevestiging waargeneem. Die bevestigingsrede is deur die bekende ds. H.S. Bosman van Pretoria uitgespreek na aanleiding van Rom. 12:6-8. Onmiddellik ná hierdie plegtigheid het ds. Nel die kansel bestyg en sy intreerede gelewer. Sy teks was die antwoord van Petrus aan die kreupel gebore man by die tempelpoort: “Silwer en goud het ek nie; maar wat ek het, dit gee ek vir jou: In die Naam van Jesus Christus, die Nasaréner, staan op en wandel (Hand. 3:6). Ds. Nel doen ‘n beroep op die kerkraad en gemeente om hom deur die daad sowel as voorbidding te steun. Hy sluit af met die woorde: “Te veroordelen is duivelisch, te criticeeren is menschelijk; te onderteunen goddelijk.” (‘n Beskrywing van die plegtigheid het verskyn in De Vereeniging, orgaan van die Transvaalse Kerk.) ‘n Week later is ds. en mev. Nel op ‘n groot ontvangsgesellingheid deur die gemeente onthaal en by hierdie geleentheid is daar ook van die konsulent, ds. Abraham Kriel, afskeid geneem. Ds. Nel was nog betreklik jonk, want hy het so pas sy dertigste verjaardag herdenk.

Bou van kerksaal en pastorie

Mev. ds. J.F. Botha, gebore Johanna Susanna Loubser op Stellenbosch, is in Junie 1912 ná ‘n lang lyding oorlede, kort nadat ds. Botha die beroep na die NG gemeente Tarkastad aangeneem het en so verlaat hy Jeppestown onder uiters treurige omstandighede. Haar man is eers op 9 Augustus 1945 oorlede nadat hy in 1935 as leraar van die NG gemeente Molteno afgetree het. Hy het op Tarkastad hertrou, met Rachel Rabie, ‘n predikantsdogter.

‘n Kerk of selfs net ‘n eie saal het dringend noodsaaklik geword, want al hoe meer gemeentelede het hul gemoedsbesware gelug teen verdere aanbidding in ‘n openbare saal waarin van tyd tot tyd gedans is. Enkeles het selfs botweg geweier om dienste in die Jeppestown Hall by te woon. Ds. Nel was skaars twee maande in die gemeente of hy en die kerkraad pak die bou van ‘n saal met alle mag aan. Reeds in April 1898 besluit die kerkraad ten gunste van die beginsel om ‘n saal vir kerklike doeleindes en ‘n pastorie te bou. ‘n Kommissie kry die taak om ‘n geskikte perseel te vind en die nodige geld te probeer bymekaar maak. Reeds teen die middel van Mei kan die kerkraad weer oor die saak vergader toe die kommissie aanbeveel om vier standplase van ene mnr. Noble aan te koop en stappe te doen ten einde die twee aangrensende standplase ook in die hande te kry. Die kerkraad aanvaar die aanbeveling en besluit om tenders vir die saal en pastorie te vra. Hulle stel mnr. G. Flemming as argitek aan. Die boukommissie, wat op dieselfde vergadering benoem word, kry opdrag om ‘n kerksaal met sitplek vir 400 tot 500 mense te laat bou en begroot £3 000 vir die saal sowel as die pastorie.

Kort daarna koop die kerkraad die vier standplase van mnr. Noble aan vir £850, waarvan die koopsom kontant betaal is. Die “Troyeville Sindikaat” het in hierdie tyd twee standplase aan die kerkraad geskenk, met die gevolg dat die kerkraad afsien van die aankoop van die twee standplase aangrensende dié van Noble en besluit om die kerksaal op daardie grond te bou. Die pastorie en die toekomstige nuwe kerk sou wel op die standplase van Noble gebou word. Later is ook hiervan afgesien en besluit om die pastorie op die stanplase aangrensende Commissionerstraat te plaas.

Heel gou spring die gemeente aan die werk met die bou van sy eerste kerkgebou waarvan staatsekretaris F.W. Reitz (voormalige president van die Oranje-Vrystaat, die hoeksteen op 8 Oktober 1898 lê. Dié gebou sou later dien as kerk vir die Gereformeerde kerk Johannesburg-Oos.

Tweede kerkgebou

Op 5 Mei 1906 lê genl. Koos de la Rey die hoeksteen van die karaktervolle, nuwe kerkgebou op die hoek van Corrie en Op-de-Bergenstraat, Fairview, wat die amptelike webwerf van Johannesburg se stadsraad beskryf as “een van die stad se mooiste kerke”. Die gemeente die het gebou amptelik op 26 Januarie 1907 ingewy. Die kerkgebou is op 9 Maart 1973 tot Nasionale Gedenkwaardigheid verklaar[2] en die ou kerk waarskynlik op 5 November 1976.

Die argitek en bouaannemer was Hermann Kallenbach en sy vennoot, A.M. Reynolds. Kallenbach het NG kerke oral in Suid-Afrika ontwerp, onder meer op Laingsburg, Barkly-Oos, Hanover en Riversdal. Ander geboue wat hy ontwerp het, sluit die Joodse sinagoge in Benoni en die Lewis & Marks-gebou (1937) in Johannesburg se middestad in.

Kallenbach het Jeppestown se kerkgebou in die vorm van ‘n Griekse kruis (waarvan al vier arms ewe lank is) ontwerp, deels om op die vierkantige erf te pas en deels in reaksie op die heersende mode destyds om Rooms-Katolieke kerke in die vorm van ‘n Romeinse kruis (twee lang arms en twee kortes) te ontwerp. Die gebou het ‘n hoë toring waarin die oorspronklike klok steeds hang. Die gemeente het drie klokke uit Skotland bestel, maar toe hulle destyds in Jeppestown aankom, was daar net plek vir een in die toring omdat dit te smal was.

Die gebou spog met versonke vensters met witgepleisterde rame en randversierings, maar eenvoudige ongepleisterde baksteenmure. Die ingang bestaan uit twee swaar houtdeure in ‘n boograam waarop die Hollandse inskripsie “Gaat in tot Zijn poorten met lof” (Ps. 100:4) aangebring is. Binne-in die kerk staan die oorspronklike orrel, wat eweneens uit Skotland bestel is, vandag nog agter die preekstoel onder ‘n groot, ronde venster bestaande uit vier vyf-kantige klawers. Die dakbalke vestig die aandag op die staalplafonne. Die kerk het twee galerye en die houtvloere is onbedek. Die oorspronklike houtplaat met die wykindelings daarop en die oorspronklike doopvont van rooikoper en silwer is vandag nog in die kerk te sien. Die gebou bied sitplek aan net sowat 300 kerkgangers.

Die kerkgebou is op 5 Mei 1946 heringewy nadat dit deeglik opgeknap is. In 1997 het huidige en oudlidmate van Kensington, oudleraars belangstellende die honderdjarige ontstaan van die gemeente in die Fairview-kerkgebou gedenk met ‘n spesiale erediens en ete in die kerksaal. Ná die samesmelting van Jeppestown en Malvern het die kerkgebou in laasgenoemde se besit gebly, wat dit tans (2010) aan die Faith and Victory in Jesus Christ Ministries verhuur.

Ds. Louis Fourie en die onderwyssaak

Die Laerskool Malvern, wat op 3 Desember 1991 gesluit het, het sy ontstaan te danke aan die ywer van ds. Louis Johannes Fourie (12 Oktober 1882 – 23 Januarie 1941), predikant van die Jeppestown van 1913 tot 1921. Die onderwys van die Afrikaanssprekende kind deur medium van sy eie moedertaal was ’n saak waaroor die jong predikant sterk gevoel het. Saam met die predikant van die NG gemeente Johannesburg-Oos, ds. William Nicol, het hy hom aan die voorpunt gestel van die stryd vir die verkryging van Afrikaansmediumskole aan die Rand in die vroeë 1920’s.

Ds. Fourie se dienstyd in Jeppestown saamgeval saam met die bloeityd van die Tweede Afrikaanse Taalbeweging. Sedert die verskyning van Die Brandwag in Mei 1910 is doelbewuste pogings aangewend om meer belangstelling vir die volkstaal, Afrikaans, op te wek en veral om vir hierdie sogenoemde “kombuistaal” die status van amptelike taal te verkry. Dit was ‘n opdraande stryd om deur die harde kors van verset, veral in kerklike kringe, te breek. Maar vandat die Kaaplandse Provinsiale Raad in April 1914 Afrikaans as een van die voertale op skool erken het, het die een oorwinning ná die ander gevolg: in 1916 die erkenning van Afrikaans deur die NG Kerk, in 1918 dié deur die staat, en in 1925 kon die finale en volledige erkenning van Afrikaans deur die staat.

Ds. Fourie het hom reeds kort na sy aankoms in Jeppestown met die doelstellings van hierdie Afrikaanse Taalbeweging vereenselwig. Hy het veral baie sterk vir die invoer van Afrikaans in die skool gevoel, en toe Afrikaans as sodanig in 1916 erken word, het hy hom doelbewus vir die stigting van ‘n Afrikaansmediumskool in sy gemeente begin beywer. Dit het nie te lank geduur nie of hy het etlike kerkraadslede (onder wie G.J. Malherbe, B.C. Bezuidenhoud en W. Jooste) tot die saak van Afrikaans “bekeer”. (Om taktiese redes is wel nog in die kerkraadsnotule van “Hollands” gepraat, maar vanaf 1920 baie duidelik van “Afrikaans”.)

Veral nadat die Kerk in 1916 Afrikaans naas Hollands erken het, het die broeders die saak met vrymoedigheid in die kerkraadsvergaderings begin bespreek. In die notule van Januarie 1917 is byvoorbeeld opgeteken: “Na die lees van die (godsdiens-) verslag, word breedvoerig gepraat oor ons taal, en wel oor die hooghartige wyse waarop neergesien word op alles wat Hollands of Afrikaans is. Broeder Jooste spreek oor die Hollands in die Troyeville-skool. Op ander Engelsmediumskole is dit nie veel beter gesteld nie, waarskynlik nog slegter.” By hierdie geleentheid het ds. Fourie die wenslikheid van die stigting van ‘n Afrikaansmediumskool geopper: “Die Voorsitter spreek oor die wenslikheid van hier ‘n hoërskool te hê, met Hollands as voertaal; hy het reeds aan die hoofde van skole op die Oos-, Wes- en Sentraal-Rand geskrywe.” Op voorstel van br. G J. Malherbe het die kerkraad besluit om ‘n kommissie uit sy midde aan te stel om hierdie saak te propageer. Benewens br. Malherbe, sou broeders B. C. Bezuidenhoud en Jooste saam met ds. Fourie in hierdie kommissie dien.

Uit die verslag wat ds. Fourie ‘n paar maande later namens hierdie kommissie in die kerkraadsvergadering voorgelê het, het dit geblyk hy en br. Malherbe het reeds ‘n onderhoud oor hierdie saak met die direkteur van onderwys gehad. Die kommissie het toe aan die hand gegee om deur middel van petisies te werk en die ouers van skoolgaande kinders wakker te skud. Te “Jeppe Extension” was byvoorbeeld baie Hollandssprekende ouers wat ‘n „laere Hollandsmedium-skool” wou hê. Voorts het die kommissie gerapporteer stappe word teen ‘n sekere skoolhoof in die vooruitsig gestel, indien hy sou voortgaan met sy beleid om “die Hollandse punte nie by die Engelse te voeg vir die klasposisie nie”.

Die kerkraad het blykbaar ingestem met die wenk van die kommissie om vir hierdie saak onder die ouers te petisioneer, want hierna het ds. Fourie persoonlik met ‘n petisie rondgegaan. “Hy het self al die moontlike huisgesinne besoek om kinders vir die skool te werf,” het sy weduwee omstreeks 1947 onthou. Teen November 1917 kon hy aan sy kerkraad bekendmaak dat hy reeds die “name van honderd kinders op die lyste vir die Hollandsmediumskool het en dat hy die lyste so spoedig moontlik by die skoolraad sal indien”.

Toe die getal name op die petisies in Maart van die volgende jaar op 150 staan, het die kerkraad aan bogenoemde kommissie opdrag gegee “om dadelik in hierdie saak handelend op te tree”. Ná ‘n harde stryd het ds. Fourie en sy kommissie eindelik daarin geslaag om hierdie Afrikaansmediumskool te verkry. Vir ds. Fourie persoonlik, hy wat hom vroeg en laat vir hierdie saak beywer het, moes dit ‘n blye dag gewees het toe die Malvern-Afrikaansmedium-skool omstreeks Julie 1920 in die plaaslike kerksaal geopen kon word. Reeds op 8 Maart 1921 het Jeppestown se kerkraad aan ds. Fourie demissie verleen nadat hy ’n beroep na Middelburg, Kaap, aangeneem het.

Latere leraars

Ná ds. Nel se vertrek in 1907 word ds. J.F. Botha, later van Tarkastad, Wellington en Molteno, in 1908 in die gemeente bevestig. Hy bly sowat vier jaar hier, tot hy die gemeente onder uiters tragiese omstandighede verlaat om na die NG gemeente Tarkastad in die Oos-Kaapse Middelland te vertrek. Hy het naamlik in 1912 ‘n beroep na Tarkastad ontvang en dit in Junie daardie jaar aangeneem. Pas het hy die beroep aanvaar, of die doodsengel besoek die pastorie hier in Jeppestown en neem die pastoriemoeder teen die einde van Junie 1912 weg. Kort daarna, op 4 Julie, het dié kort beriggie in die amptelike kerkblad, die Kerkbode, verskyn: “Van hier (Jeppestown) is Saterdag per telegram berig ontvang dat die eggenote van ds. J.F. Botha, wat reeds jare lank lydende was, in die hospitaal oorlede is.” Al verwysing na haar begrafnis in die kerkraadsnotule is dié kort aantekening op 1 Julie 1912: “Die kerkraad besluit om die ‘cabs’ by die begrafnis van die oorlede eggenote van ons leraar uit die kerkkas te betaal.”

Onder dié omstandighede was ds. Botha se vertrek uit die Goudstad dubbel swaar en treurig, vir die gemeente sowel as vir hom. Met die dood en begrafnis van die pastoriemoeder nog so vars in die geheue van die gemeente en die wond nog so rou in die leraar se hart, is daar geen afskeidsgesellighede of -geleenthede gereël nie. Die hele afskeid het in stilte geskied. Reeds op 1 Julie, ‘n paar dae ná mev. Botha se begrafnis, het die konsulent, ds. H.A. Lamprecht van die Johannesburg-Oos, oorgekom en op ‘n spesiale kerkraadsvergadering eervolle ontslag aan ds. Botha gegee. Onder dié hartseer omstandighede het ds. Botha, vergesel van sy kinders, van wie die meeste nog heel klein was, die ou pastorie en gemeente van Jeppestown gegroet en na Tarkastad vertrek, waar hulle vier sou woon.

Ds. Louis Fourie, wat bly tot 1921, was ds. Botha se opvolger, wat opgevolg is deur ds. P.A. Roux in dieselfde jaar wat ds. Fourie vertrek. Daar was dus net vier predikante in die eerste 40 jaar. In die volgende 40 jaar van sy bestaan is die gemeente deur meer as 12 leraars bedien, waarvan die meeste slegs enkele jare lank vertoef het. Van 1937 tot omstreeks 1960 het die gemeente ‘n dubbele predikantspos gehad.

Maatskaplike omstandighede

In 1952 berig Ons gemeentelike feesalbum oor die gemeente se sosiaal-ekonomiese omstandighede: “Dwarsdeur sy geskiedenis het dit op finansiële gebied met die gemeente maar nie maklik gegaan nie. Die stadswaartse trek, veral van die minder gegoedes van die platteland, het steeds die getalsterkte aangevul en vandag die vroegste jare is van die sg. ‘sendingdames’ van die Kaaplandse Vrouesendingbond gebruik gemaak om geestelike en opheffingswerk onder minder bevoorregtes te doen. In die latere jare bied Jeppestown die arbeidsveld vir twee gereelde maatskaplike werksters, asook een of twee geestelike werksters in die vele fabrieke.” Die gemeente self beaam dit. So lui die godsdiensverslag vir 1953-’54 byvoorbeeld: “Ons meen dat ons proporsioneel meer hulpbehoewendes en veragterdes het as enige ander gemeente . . . By die Morris Freeman behuising-skema word van die aller-swakste gesinne deur die stadsraad in ons gemeente ingevoer. Sodra hulle toestand verbeter, word hulle na Suid-Heuwels of elders oorgeplaas.”

Morele agteruitgang bly ook nie uit nie. In 1961 spreek twee predikante, eers ds. G.A. Cruywagen van die buurgemeente Malvern en toe ds. S.P. du Plessis van Jeppestown, hulle skerp uit oor die toename in sedelike verval onder Johannesburgse Afrikaners. In ‘n opspraakwekkende preek beweer Cruywagen dat sowat 3 000 blankes en veel meer gekleurdes prostitute was. Du Plessis bevestig sy gevolgtrekkings in ‘n onderhoud met Die Vaderland en noem ‘n hele aantal gevalle van Afrikaanse dogters en vroue wat in ontug verval het. Die berig in die uitgawe van 21 November 1961 onder die opskrif “Nog ‘n predikant onthul stadseuwels” lui onder meer: “In die jare dat hy leraar aan die Rand was, het hy ‘n volk gevind wat besig is om sedelik te verval, wat ontrou is in die huwelik, wat hom skuldig maak aan dronkenskap en kinderverwaarlosing en wat kerkloos geword het.

Sondagskool, koor, verenigings

Die gemeente bereik ‘n hoogtepunt wat die lidmaattal betref in die jare veertig. Volgens Beeld was daar toe meer as 2 000 lidmate en meer as 2 000 kinders in die Sondagskool. Marius Basson, destyds diaken in Kensington, wat ‘n gemeentemuseum in die kerkgebou ingerig het en elkeen van die portale aan een van die samestellende dele van Kensington-gemeente afgestaan het, het aan die dagblad gesê: “Vir die jaarlikse Sondagskoolfoto moes die kinders en onderwysers na Ellispark stap om genoeg plek te hê.” Die gemeente het ook destyds ‘n goeie koor, verskeie jeugverenigings en die Jeppestownse Strewersvereniging gehad, wat reeds in 1898 gestig is.

Agteruitgang

Met die geleidelike verval van die gemeente se onmiddellike omgewing en die gedurige verhuising van Afrikaanssprekendes na woonbuurte verder weg van die sentrale gedeeltes van die Rand, het Jeppestown en al drie haar dogtergemeentes begin kwyn. In 1973 het die moedergemeente nog 536 belydende lidmate gehad, maar teen 1979 het dit gedaal tot 365. In 1980 is Bezuidenhoutsvallei (wat 442 lidmate in 1973 gehad het en 317 in 1979) by Jeppestown ingelyf, maar in 1985 was laasgenoemde se lidmaattal net 383 en in 1990 ‘n skamele 251. In daardie jaar was daar 346 belydende lidmate in Malvern, waarby Belgravia in 1980 ingelyf is.

Teen die einde kon Jeppestown nie meer ‘n voltydse leraar bekostig nie, maar het prop. Terblanche Jordaan, wat getroud was met die aktrise Brümilda van Rensburg, as tentmaker aangestel. In 1992 smelt Jeppestown en Malvern saam as Kensington, wat in 1994 303 belydende gehad het, net sowat die helfte van die gesamentlike lidmaattal vier jaar vantevore. Jordaan is as leraar van die nuwe gemeente beroep, maar die sinode keur die beroep af omdat hy nog nie sy diensplig voltooi het nie. Kensington gebruik die ou Malvern-kerkterrein in Kingstraat en verhuur die ou Jeppestown-kerkgebou uit aan ‘n ander kerkverband. (Geskryf deur Morne van Rooyen)

Predikante

• Paul Nel, 1898–1907 (later moderator van die Transvaalse Kerk)
• Johannes Francois Botha, 1908–1912
• Louis Johannes Fourie, 1913–1921, (waarna NG gemeente Middelburg, Kaap)
• Petrus Albertus Roux, 1921–1937 (emeriteer; oorlede op 4 Oktober 1939)
• Gerrit Conradie le Roux, 1937–1938 (hulpleraar van 1933)
• Jacobus Johannes Odendaal, 1938–1943 (waarna eerste leraar van Johannesburg-Noord)
• Hercules Alexander Sandenbergh, 1939–1940
• Dr. Hendrik Ludolph Neethling Joubert, 1941–1944 (daarna eerste leraar van dogtergemeente Bezuidenhoutsvallei)
• Gerrit Etienne Bruwer, 1943–1946
• Carl Petrus van der Merwe, 1944–1958
• Dr. Frederik Johannes Minnaar, 1946–1948
• Marthinus Stephanus Joubert, 1948–1950
• Louis Lawrence Nel Botha, 1958–1960
• Sarel Petrus du Plessis, 1961–1963
• Dr Badenhorst 1964–1967
• Andries Johannes Jacobus van Tonder, 1968–1973
• Dietrich Berner, 1973–1978 (oorgekom van Triomf waar hy die eerste leraar was)
• Hendrik Jacobus Steyn, 17 Januarie 1981 – 31 Julie 1988 (toe hy aftree)