NG Gemeente Toringkerk

Die Toringkerk. (FOTO: Gert du Plessis)

gestig

1875

afgestig van

NG Gemeente Die Paarl

vroeër bekend as

NG Gemeente Noorder-Paarl

Ring

Ring van Paarl

adres

H/v Hoof- en van der Lingenstraat, Paarl

eerste predikant

Ds SJ du Toit

Die Toringkerk in die Paarl is in 1875 as die NG Gemeente Noorder-Paarl van die NG Gemeente Paarl, ook bekend as die “Strooidakkerk”, afgestig.

Soos baie ander gemeentes, het hierdie gemeente ook sy ontstaan te danke gehad aan onderlinge stryd en verdeeldheid. Naas die verlange na beter geestelike bearbeiding op ’n dorp wat toe al te groot vir net een NG gemeente begin raak het, was die dieper liggende oorsaak van verdeeldheid in die Paarl die ontwaking van ’n volksbesef onder die Afrikaners in die tweede helfte van die 19de eeu.

Uit die stryd om die instandhouding van die Paarl Gimnasium, die bekende vrye kerkskool vir Christelike en moedertaalonderwys wat in 1858 deur ds. G.W.A. van der Lingen gestig is, en wat destyds as ’n “eilandjie in die see van verengelsing in die land” beskryf is, is die gemeente Noorder-Paarl gestig. Die gemeente was uit die staanspoor ’n sterk ondersteuner van die skool en het selfs die eerste 11 jaar van sy bestaan geldelike verantwoordelikheid vir die Paarl Gimnasium aanvaar.

Omdat die lidmate van die gemeente uit mense bestaan het wat bogenoemde ideale vir kerk en volk gekoester het en oor die hele Paarl verspreid gewoon het, is dit verklaarbaar waarom dr. Andrew Murray en sy mede-lede van die ringskommissie destyds die kerkraad van die Paarl versoek het om die gemeente sonder grenslyne te laat afstig. Die kerkraad het ingestem om geen hindernisse in die weg van afstigting te lê nie, anders sou daar beslis ’n skeuring in die plaaslike kerk ter wille van die ideale van die Afrikaanse taal gebeur het.

Op 26 Julie 1875 is Noorder-Paarl sonder grenslyne en met 377 lidmate afgestig. ’n Paar weke later is in die gemeente die Genootskap van Regte Afrikaners (GRA) gestig om vir die erkenning van Afrikaans as skryftaal en vir die vertaling van die Bybel in Afrikaans te ywer. Op twee na was al die oorspronklike leiers van die GRA lidmate van die gemeente.

Die kerk se toring is 57 m hoog vergeleke met die NG Gemeente Aberdeen se kerktoring van 54,56 m.

Die gemeente het een van die grootste en sierlikste kerkgeboue in die land. Die eintlike Toringkerk met sy 57 m hoë, kenmerkende toring is eers in 1907 voltooi en in 1982 tot nasionale gedenkwaardigheid verklaar.

Predikante

  • Stephanus Jacobus du Toit, 28 September 1875–1881
  • Andreas Adriaan Louw, 1882–1897 (emeriteer; oorlede op 24 Junie 1908)
  • W.A. Joubert, 1897–1917 (emeriteer; oorlede 25 Januarie 1932)
  • Barend Bartholomeus Keet, 1914–1916 (hulpprediker)
  • Michiel Johannes van der Westhuizen, 1917–1938 (waarna redakteur van Die Kerkbode)
  • Petrus Johannes Loots, 1939–1953
  • Hendrik Johan Christoffel van Wyk, 1956–1962 (waarna eerste leraar van dogtergemeente Drakenstein)
  • Jacob Andries Cornelius Weideman, 1958–1962
  • George Fredrik Kellerman Carstens, 1962–1965
  • Edward George Daniel Coetzee, 1962–1973
  • Eduan Johan Hay, 1963–1965
  • Guiseppe Jacobus Vergottini Vlotman, 1966 tot Desember 1970
  • Christoph Wilhelm Alheit, 1973–1980
  • Dr. Marthinus Beyers (Matie) Brink, 1973–2005
  • Barend Johannes Jordaan, 23 Januarie 1981 – 19 Mei 1991
  • Jaco Thom, 15 September 1991 — hede
  • Jana Visagie, 1 September 2014 – hede
  • Ryno Els, 1 September 2015 – hede